Podjęcie decyzji o psychoterapii wynika z różnych rzeczy. Najczęściej z szeroko rozumianego cierpienia i chęci pomocy samemu sobie. Czasami w tym wyborze wspierają nas bliscy. Jeśli już podjęliśmy tę decyzję – to jak zacząć? Jaki nurt psychoterapeutyczny dobrać do siebie? Jak wybrać dobrego psychoterapeutę w Gdańsku?
Jaką psychoterapię wybrać? Jak w ogóle rozumieć psychoterapię? Najogólniej, jest to zespół metod leczenia oparty na kontakcie z drugim człowiekiem. Wg mnie ten zespół metod leczenia powinien bazować na udokumentowanych badaniach. Na “rynku psychoterapeutycznym” znajdziemy wiele nurtów psychoterapii m.in. psychoanalityczna, psychodynamiczna, integracyjna, poznawczo-behawioralna (CBT), dialektyczno-behawioralna (DBT), ACT, krótkoterminowa skupiona na rozwiązaniu, humanistyczna, narracyjna. Wybór jest ogromny. Dla człowieka poszukującego pomocy, wybór jest trudny i czasem może być przytłaczający. Do gabinetu trafiają osoby o różnych doświadczeniach, które próbują różnych metod, szukają swojej drogi.
Jako terapeuta pracujący w nurcie CBT i DBT mogę powiedzieć, że do każdego klienta/pacjenta droga jest trochę inna i warto być otwartym na różne metody leczenia, będąc jednocześnie wiernym swojej ścieżce.
Każdy nurt pracuje w swoim paradygmacie, inaczej rozumie problem, funkcję problemu, ma swoje metody leczenia. Jest to bardzo ważne w kontekście metodologii pracy terapeuty, inaczej mówiąc, to psychoterapeuta ma wiedzieć co robi, i dlaczego tak robi, o co pyta i dlaczego pyta, dokąd zmierza. Pamiętajmy, że jest to jednak cały czas ten sam problem i jeśli na końcu jest ulga – rozwiązanie, to może nie warto aż tak mocno się przywiązywać do drogi. Jeśli cierpisz i chcesz coś z tym zrobić, pójdź na psychoterapię, warto skorzystać z szansy na pomoc.
Pokrótce opiszę dwa nurty, które są mi najbliższe: poznawczo-behawioralny, oraz dialektyczno-behawioralny.
Charakterystyka terapii poznawczo-behawioralnej (CBT):
- jest skoncentrowana na rozwiązaniu problemu
- mocno skupiona na teraźniejszości
- choć również odwołuje się do przeszłości
- bazuje na metodach naukowych, naukowej weryfikacji
- mocno angażująca Pacjenta
- jest oparta na wzajemnej współpracy i obopólnym zaangażowaniu
- zapobiega nawrotom problemu/zaburzenia w przyszłości
- zakłada, że osoba samodzielnie kreuje swoją rzeczywistość.
Psychoterapia poznawczo behawioralna opiera się na założeniu, że zmiana myślenia (myśli automatyczne) wpływa na zmianę emocji i zachowania. Trzecia fala w ramach psychoterapii CBT otwiera pracę psychoterapeutyczną na relację i pracę z pacjentem.
Psychoterapia dialektyczno-behawioralna (DBT):
- skierowana jest do osób z rozpoznaniem zaburzeń osobowości borderline
- do osób z trudnościami w regulowaniu emocji, kryzysach samobójczych.
Jest to terapia oparta na dowodach, szeroko przebadana. Dialektyka, na której się opiera, pozwala na znalezieniu równowagi pomiędzy akceptacją, a zmianą swojego zachowania, co wpływa na znaczący wzrost poczucia zrozumienia swojego problemu oraz zmniejszenie uczucia cierpienia. Skupiona na analizie wzorców behawioralnych, pomaga wyeliminować destrukcyjne zachowania.
Dobrze, a jak w takim razie rozpoznać dobrego psychoterapeutę? Jestem zdania, że psychoterapię powinien świadczyć mgr psychologii, czyli osoba po 5 latach studiów na kierunku psychologia lub lekarz (najczęściej psychiatra). Nie każdy psychoterapeuta jest psychologiem, powinien mieć wiedzę z zakresu psychologii i psychiatrii. Psychoterapeutą jest osoba, która ukończyła szkołę psychoterapeutyczną i posiada certyfikat danego towarzystwa, lub osoba po ukończonej szkole w trakcie certyfikacji, lub osoba w trakcie szkolenia (po ukończeniu przynajmniej drugiego roku szkoły). Najważniejszą kwestią jest poddawanie swojej pracy superwizji. Na stronach internetowych możemy znaleźć takie informacje. Jeśli jej nie ma, zapytaj podczas rozmowy telefonicznej, w mailu, podczas umawiania wizyty. Jest to informacja o kompetencjach metodologicznych psychoterapeuty.
Inną sprawą jest umiejętność zbudowania relacji z pacjentem. Tylko w bezpiecznej relacji pacjent jest w stanie otworzyć się i przyjąć ważne/trudne informacje dla siebie.
Ważnymi cechami terapeuty prócz wykształcenia, jest empatia i umiejętność rozumienia problemu. Jak to rozpoznać? Poczujesz, że jesteś rozumiany, poczujesz się swobodnie, poczujesz ulgę. Przychodząc na terapię mamy w głowie jej wyobrażenie. Przychodzimy z potrzebami jak i z pełnym koszem obaw. Dobry psychoterapeuta pozwoli Ci na przyjrzeniu się im. Dobry psychoterapeta wspólnie z Tobą rozpozna, nazwie Twój problem. Stworzy atmosferę bezpieczeństwa, poczeka na Twoją gotowość mówienia lub przyjmowania informacji zwrotnych.